
Khái niệm tổng quan về huyết áp tâm thu là gì
Trong lĩnh vực y học, huyết áp tâm thu là gì luôn là thắc mắc của nhiều người khi quan tâm đến tình trạng sức khỏe tim mạch. Khái niệm này đề cập tới con số cao hơn xuất hiện trong chỉ số đo huyết áp và thể hiện áp lực máu lên thành động mạch khi tim co bóp đẩy máu ra khỏi buồng tim.
Thông số huyết áp – Thành phần cấu tạo cơ bản
- Huyết áp tâm thu: Chính là chỉ số lớn hơn từng được hỏi qua từ khóa huyết áp tâm thu là gì, thể hiện sức ép tối đa lên thành động mạch trong lúc tim thực hiện co bóp.
- Huyết áp tâm trương: Hay còn gọi là chỉ số nhỏ hơn, mô tả áp lực máu khi tim nghỉ ngơi giữa hai nhịp đập.
Tóm lại, mỗi lần đo huyết áp chúng ta thường thấy hai giá trị, ví dụ “120/80 mmHg”, trong đó 120 là huyết áp tâm thu và 80 là huyết áp tâm trương.
Lý do cần hiểu rõ huyết áp tâm thu là gì?
Hiểu chính xác huyết áp tâm thu là gì giúp mọi người nhận diện dấu hiệu bất thường sức khỏe, phòng ngừa nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm như tăng huyết áp, đột quỵ cũng như các biến cố tim mạch khác.
Tác động của huyết áp tâm thu
tới sức khỏe tim mạch
- Theo dõi huyết áp tâm thu giúp phát hiện sớm những thay đổi về áp lực máu tác động trực tiếp lên thành mạch, từ đó hạn chế biến chứng liên quan đến đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy tim…
- Nghiên cứu cho thấy, tăng huyết áp tâm thu là nguyên nhân phổ biến số 1 dẫn tới các ca tử vong do các bệnh lý mạch máu não và tim.
Cách nhận biết huyết áp tâm thu là gì qua kết quả đo
Để nhận biết huyết áp tâm thu không quá phức tạp. Khi dùng máy đo huyết áp điện tử hay thủ công, màn hình sẽ trả về hai con số, trong đó con số đầu là huyết áp tâm thu. Thông thường, mức lý tưởng cho người trưởng thành là dưới 120 mmHg.
Ý nghĩa các ngưỡng giá trị của huyết áp tâm thu
- Huyết áp tâm thu bình thường: Dưới 120 mmHg
- Tăng huyết áp mức 1: 130-139 mmHg
- Tăng huyết áp mức 2: 140 mmHg trở lên
- Hạ huyết áp: Dưới 90 mmHg
Nguyên nhân gây biến động huyết áp tâm thu
Có nhiều lý do khiến chỉ số huyết áp tâm thu thay đổi như do di truyền, ăn mặn, lối sống tĩnh tại, béo phì, căng thẳng, tuổi tác hoặc mắc bệnh lý thận, mạch máu… Quan trọng, việc nắm chắc huyết áp tâm thu là gì giúp chủ động kiểm soát và phòng tránh nguy cơ mắc bệnh.
Bí quyết kiểm soát huyết áp tâm thu an toàn
Một số biện pháp hỗ trợ duy trì chỉ số huyết áp tâm thu ở ngưỡng an toàn như:
- Duy trì cân nặng hợp lý, thực hiện vận động thể dục đều đặn.
- Giảm lượng muối trong chế độ ăn uống để hạn chế tăng huyết áp tâm thu.
- Kiểm soát căng thẳng, ngủ đủ giấc.
- Cai thuốc lá, hạn chế rượu bia.
- Kiểm soát tốt các bệnh lý nền (tiểu đường, thận…)
Vai trò của xét nghiệm và chẩn đoán huyết áp tâm thu
Để xác định chính xác huyết áp tâm thu là gì trong tình trạng sức khỏe của từng cá nhân, nên thực hiện đo huyết áp định kỳ và làm các xét nghiệm liên quan khi có dấu hiệu chóng mặt, đau đầu, choáng váng, mệt mỏi không rõ nguyên nhân…
Các yếu tố nguy cơ tăng/nâng huyết áp tâm thu
- Tuổi tác: Người càng lớn tuổi càng dễ tăng huyết áp tâm thu
- Thói quen sinh hoạt: Lối sống lười vận động, ăn nhiều chất béo bão hoà khiến nguy cơ cao lên
- Di truyền: Gia đình có người mắc tăng huyết áp thì nguy cơ cũng tăng theo
- Bệnh nền: Như đái tháo đường, bệnh thận mãn tính…
Tại sao cần kiểm soát huyết áp tâm thu?
Nếu thờ ơ, tình trạng tăng huyết áp tâm thu trong thời gian dài làm tổn thương hệ tim mạch, não bộ, mắt và thậm chí ảnh hưởng nghiêm trọng đến thận, gây biến chứng đột quỵ hoặc suy tim không hồi phục.
Những lưu ý quan trọng khi đo huyết áp tâm thu
Bạn nên đo vào một khung giờ cố định mỗi ngày, nghỉ ngơi ít nhất 5 phút trước khi đo, đặt máy đúng vị trí tay và ngồi thẳng để số đo chính xác. Phải chú ý kiểm tra định kỳ, nhất là người cao tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ.
Tham khảo chuyên gia khi huyết áp tâm thu bất thường
Nếu chỉ số huyết áp tâm thu cao bất thường hoặc hạ thấp kéo dài, cần tham vấn bác sĩ chuyên khoa tim mạch để được chẩn đoán và lên phác đồ điều trị phù hợp, tránh để tự ý điều chỉnh dễ gây hậu quả nghiêm trọng.
Các câu hỏi liên quan đến huyết áp tâm thu là gì
- Huyết áp tâm thu và tâm trương khác nhau thế nào?
Huyết áp tâm thu là con số lớn hơn, chỉ mức áp lực khi tim co bóp. Huyết áp tâm trương là con số nhỏ hơn, chỉ mức áp lực khi tim trong trạng thái nghỉ. - Chỉ số huyết áp tâm thu bao nhiêu là nguy hiểm?
Nếu liên tục trên 140 mmHg hoặc dưới 90 mmHg, nên đến gặp bác sĩ để kiểm tra ngay. - Có thể tự kiểm soát huyết áp tâm thu không?
Có, thông qua việc ăn uống khoa học, tập thể dục thường xuyên, hạn chế stress, đo huyết áp định kỳ. - Máy đo điện tử cho kết quả chính xác về huyết áp tâm thu không?
Đa phần máy đo hiện đại hiện nay có độ chính xác cao, tuy nhiên nên đo đúng tư thế, tránh vừa vận động hoặc ăn uống xong là đo.
Lời kết: Xác định rõ huyết áp tâm thu là gì chính là nền tảng chăm sóc sức khỏe chủ động, phòng ngừa bệnh lý tim mạch. Luôn quan tâm theo dõi huyết áp tâm thu để kiểm soát tốt sức khỏe của bạn và gia đình!